Blog

De waarheid achter hyperventileren

We moeten je wellicht niet vertellen dat we in onzekere tijden leven waarin alles razendsnel aan het veranderen is. Dat maakt dat heel wat mensen de grond onder hun voeten kwijt is en zeer veel onrust ervaren. We worden uitgedaagd flexibel te zijn in vele opzichten. Al deze angstige gevoelens betekenen een enorme belasting voor ons lichaam. Deze mengelmoes van piekergedachten, angsten en stressreacties zijn een voedingsbodem voor symptomen als hartkloppingen en kortademigheid. Je lichaam lijkt ofwel non-stop in actie te zijn ofwel juist in ‘lockdown’ te gaan. De kans is echter groot dat je aan het chronisch hyperventileren bent.

Tegenwoordig zien we in de praktijk meer en meer mensen met symptomen van hyperventilatie. Veelal zonder dat ze het zelf beseffen. Op het eerste gezicht zou je denken dat hyperventileren een louter fysisch probleem is. De fysieke spanning is zeker aanwezig, maar de oorzaken liggen ook op emotioneel en mentaal vlak.

Wat gebeurt er nu juist in je lichaam?

Het middenrif of diafragma is de belangrijkste ademhalingsspier in ons lichaam. Deze spier scheidt borstkas en buikholte van elkaar en heeft een belangrijke invloed op het drukverschil tussen beide. Wanneer we onder druk staan of stress ondervinden, kan deze spanning ervoor zorgen dat je middenrif vaster komt te zitten. Het zal dan minder beweeglijk worden waardoor je oppervlakkiger gaat ademen en kan gaan hyperventileren.

In een eerder verschenen blog werd de ademhaling uitgebreider besproken. Ook werd hyperventilatie reeds aangehaald. Samen met een aantal boekentips, kan je alles hier nalezen. Vandaag gaan we inzoomen op de verschillen tussen de acute en chronische vorm van hyperventilatie.

Acute versus chronische hyperventilatie

Veel mensen denken bij hyperventilatie onmiddellijk aan een soort van acute ‘aanvallen’ van naar adem snappen. Tijdens zo’n acute aanval krijgt de persoon een soort van paniekaanval waarbij de ademhaling stokt en men onvoldoende uitademt. Hierdoor stapelt zich te veel zuurstof op en gaat men onwel worden.

Maar, er bestaat ook een chronische vorm van hyperventileren. En deze komt veel meer voor dan je zou vermoeden. Bij deze vorm ga je niet onmiddellijk onwel worden, maar zie je eerder vage chronische klachten verschijnen. Doordat je constant op een niet-efficiënte en meer oppervlakkige manier gaat ademen, kan je klachten krijgen gaande van hoofdpijn tot nek- en schouderklachten tot een verstoorde spijsvertering, enz..

Osteopathie als behandeling bij hyperventilatie?

Als osteopaat testen en behandelen we steeds het volledige lichaam. Elke behandeling is heel individueel verschillend. Een structuur die we echter in bijna elke behandeling nakijken en bijsturen is het middenrif. Het middenrif is bij iedereen dus, maar zeker in het geval van acute of chronische hyperventilatie zeer belangrijk om te behandelen. Niet alleen lokaal, maar we gaan als osteopaat ook kijken naar de verbindingen die het diafragma maakt met andere spieren en oa. ook organen.

Zo hangt een optimale werking van je spijsvertering af van je middenrif. Bijna elk orgaan in onze buik is via ligamenten verbonden met het diafragma. Problemen of spanningen thv de organen of bindweefselvliezen rond de organen kunnen het middenrif dus beïnvloeden.

In het geval van hyperventilatie is het zeer belangrijk om ook de bezenuwing en doorbloeding van het middenrif te gaan nakijken. De bezenuwing komt via de phrenicus zenuw vanuit het midden van je nek (niveaus C3-4). Bij spanningen of blokkades thv de nek of schouder- of ribregio kan het zijn dat je middenrif te actief wordt aangestuurd waardoor het hypertoon of gespannen zal zijn. Zijn beweging op en neer zal dan minder goed gaan en je ademhaling zal afvlakken.

En tot slot is de balans in het autonome/automatische zenuwstelsel ook een belangrijke peiler. Zeker wanneer stress een rol speelt als oorzaak van de klacht, kan er sprake zijn van bijnieruitputting. De bijnieren zorgen voor de aanmaak van adrenaline bij stress. Maar, wanneer deze situatie langdurig blijft aanhouden, kan er een overbelasting of uitputting van de bijnieren ontstaan. Door de nauwe verbondenheid tussen het middenrif en de bijnieren via ligamentjes en spieren, zien we heel vaak dat de bijnieren samen met het middenrif in de problemen zitten bij chronische hyperventilatie. Dit kunnen we osteopathisch bijsturen.

Nog een extra tip die ik als osteopaat vaak meegeef, zijn ademhalingsoefeningen. Vraag ernaar op een consult of stuur ons een berichtje, dan geven we een paar interessante oefeningen door.

Groeten,

Liza