Blog

Is mijn kind hoog sensitief?

In de praktijk komen regelmatig bezorgde ouders langs met hun kinderen voor de meest uiteenlopende klachten. Een aantal van die klachten houden verband met het feit dat hun kind in meer of mindere mate hoog sensitief is. Iets wat we vroeger minder te horen kregen omdat het ook niet gekend was, zien we nu wel vaker. In het verleden kreeg het kind de stempel ‘lastig’ of ‘vreemd’ of ‘heel stil’. Er was niets aantoonbaar mis met het kind, dus werd de schuld veelal in de schoenen van de ouders geschoven.

Nu er meer en meer aandacht wordt geschonken aan dit onderwerp, slagen we erin om dit beter te herkennen en zo ook het kind beter te verstaan. Hierdoor kunnen ouders en leerkrachten zich ook preciezer afstemmen op het kind. Iets wat beide partijen ten goede komt.

Met deze blog wil ik dan ook de ouders, leerkrachten en alle andere personen die een rol spelen in de opvoeding van het kind meer inzicht geven in het begrip hoog sensitiviteit en hoe je er mee kan omgaan.

Definitie

Eerst en vooral wil ik even stil staan bij de definitie van hoog sensitiviteit. Bij kinderen, maar ook bij volwassenen met hoog sensitiviteit, komen prikkels of indrukken van buitenaf veel harder binnen. De dagdagelijkse prikkels waarmee deze personen worden geconfronteerd, worden minder gefilterd en hun zenuwstelsel reageert ook veel gevoeliger. Hierdoor hebben deze kinderen en volwassenen meer nood aan rust en duurt het verwerken van prikkels ook langer.

Hoog sensitiviteit zou zelfs bij 10 tot 20% van de bevolking voorkomen! Een wetenschappelijke oorzaak is echter tot op heden nog niet gevonden.

Hoog sensitiviteit is evenwel geen afwijking of ziekte, maar het is een eigenschap van je kind. Daarentegen is het niet uitgesloten dat het niet samen kan gaan met bv ADHD, autisme, hoog begaafdheid… . Het kan bij alle kinderen voorkomen en door er inzicht in te krijgen, kan je leren er beter mee om te gaan. En meer zelfs: het kan zelfs een gave zijn!

Kenmerken

Hieronder geven we een opsomming van kenmerken die voorkomen bij kinderen die hoog sensitief zijn. Misschien herken je wel een aantal van de kenmerken bij jouw kind en verklaart het ook waarom je kind precies op die manier reageert in bepaalde situaties.

Hoog sensitieve kinderen:

• Hebben een gevoelig lichaam, verdragen bepaalde stoffen niet goed, hebben last van etiketjes van de kledij,…
• Horen en zien alles en merken elk klein detail of elke kleine verandering op
• Houden niet van harde geluiden en grote drukte
• Merken subtiele geuren en smaken snel op
• Reageren feller op pijnprikkels
• Kunnen zich heel goed inleven, zijn enorm empathisch
• Voelen de sfeer van een groep of de stemming van een persoon aan
• Reageren heel emotioneel in bepaalde situaties
• Denken lang na over alles en piekeren veel
• Praten liever tegen één persoon dan tegenover een groep
• Zijn vaak heel creatief en hebben een rijke fantasie
• Kunnen hele intense en levendige dromen hebben
• Hebben een grote band met dieren of baby’s
• Houden niet van nieuwe situaties, omgevingen of vreemde personen

Niet alle eigenschappen dienen uiteraard aanwezig te zijn. Ieder kind is verschillend van karakter, van aard en heeft een eigen persoonlijkheid. Daardoor kunnen bepaalde kenmerken meer of minder uitgesproken aanwezig zijn. Hoog sensitiviteit kan zich dus van kind tot kind heel verschillend uiten.

Hoe pak je het aan?

Dat het niet altijd simpel is om je kind op de juiste manier aan te pakken en op te voeden, heb ik (wellicht samen met iedereen die ouder is) zelf al aan de lijve mogen ondervinden. Laat staan dat je kind in meer of minder uitgesproken mate hoog sensitief is… . Hieronder staan beknopt een aantal tips, maar vaak raad ik aan om je buikgevoel te volgen. Elke ouder heeft immers het beste voor met zijn kind en probeert zo goed en zo kwaad als het gaat zijn kind groot te brengen!

• Zorg voor voldoende mogelijkheid tot rust. Deze kinderen hebben meer tijd nodig om alles te verwerken. Plan dus geen overvolle agenda voor hen in.
• Communiceer met je kind: in geval van een nieuwe situatie of verandering, leg dit op voorhand uit aan je kind.
• Een zachte toon werkt beter dan roepen
• Regelmaat en structuur stelt hen gerust
• Deze kinderen hebben vaak een rijke fantasie en zijn heel creatief. Gebruik deze tools dan ook tijdens jullie quality-time.

Literatuur

Een boek die ik ouders vaak aanraad is ‘Het hoog sensitieve kind’ van Elaine N. Aron. Hierin staan de mogelijke kenmerken van een hoog sensitief kind uitgebreid beschreven en massa’s tips hoe je ermee om kunt leren gaan en op verschillende situatie kunt reageren.

Aan de hand van een vragenlijst kun je nagaan of je kind al dan niet hoog sensitief is. Daarnaast staat ook een vragenlijst voor de ouders beschreven. Als één of beide ouders hoog sensitief zijn, is de kans ook groter dat je kind hoog sensitief is.

Daarnaast wordt in dit boek ook onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten hoog sensitiviteit: bepaalde personen hebben meer uitgesproken fysiek hoog sensitiviteit, andere meer op emotioneel of spiritueel vlak en nog andere ervaren vooral meer problemen bij nieuwe situaties. Dit bevestigt nogmaals dat ieder kind uniek is en het ook niet altijd even duidelijk of een kind al dan niet kenmerken van hoog sensitiviteit heeft. Je voelt vaak als ouder dat er iets is, maar je kan het niet benoemen… .

Herken je bepaalde kenmerken van hoog sensitiviteit bij je kind of misschien wel bij jezelf? Laat dan gerust een reactie, mening of ervaring achter!

Groeten,

Liza